Powtórna ocena preparatów fałszywie ujemnych w Programie Profilaktyki Raka Szyjki Macicy

W dniach  18-19.11.2021 r. w Centralnym Ośrodku Koordynującym Program Profilaktyki Raka Szyjki Macicy w Narodowym Instytucie Onkologii w Warszawie odbyło się szkolenie pt.: „Powtórna ocena preparatów fałszywie ujemnych”.

W szkoleniu wzięło udział dwóch pracowników z Zakładu Patomorfologii w Krośnie – Centrum Zdrowia MedLifeCover.

Zachorowalność na raka szyjki macicy w Polsce wynosi około 3,5 tysiąca nowych przypadków rocznie. Od wielu lat nowotwór ten znajduje się w pierwszej dziesiątce wśród najczęstszych nowotworów u kobiet, zarówno pod względem zachorowalności jak i śmiertelności.

Badanie  cytologiczne jest podstawowym narzędziem diagnostycznym wykorzystywanym w skriningu raka szyjki macicy. Ma ono jednak niską czułość i specyficzność, co powoduje że wysoki odsetek badań stanowią wyniki fałszywie negatywne, fałszywie pozytywne oraz niejednoznaczne, a także rozmazy nienadające się do oceny.

Na właściwy wynik badania cytologicznego składają się czynniki takie jak:

• właściwe pobranie materiału z szyjki macicy,
• utrwalenie  preparatu,
• barwienie,
• ocena mikroskopowa preparatu,
• ustalenie rozpoznania cytologicznego

Błędy mogą pojawiać się na każdym z tych etapów wpływając negatywnie na wiarygodność wyniku końcowego. Na całym świecie w żadnym programie badań przesiewowych nie udało się wyeliminować tych błędów całkowicie.

Odsetek wyników fałszywie ujemnych wynosi:

• dla zmian typu HSIL 4,6%
• dla raka płaskonabłonkowego 3,3%
• dla raka gruczołowego 8,9%
• dla raka gruczołowego in situ 11,7%

Fot. 1. Zmiany śródnabłonkowe niskiego stopnia LSIL (low-grade squamous intraepithelial lesion)

.

Fot. 2. Zmiany śródnabłonkowe wysokiego stopnia HSIL (high-grade squamous intraepithelial lesion)

Fot. 3. Koilocyty związane z infekcją HPV (Human Papillomavirus)

.

Fot. 4. Prawidłowe komórki gruczołowe

.

Fot. 5. Koilocyty, zmiany śródnabłonkowe niskiego stopnia LSIL (low-grade squamous intraepithlelial lesion)

.

Opracowała: Beata Niewęgłowska-Guzik