Gruczolakorak in situ szyjki macicy (łac.: adenocarcinoma in situ [AIS] colli uteri)

Cechy cytologiczne:

Gruczoły szyjki macicy wyścielone są przez nieprawidłowe, kolumnowatego kształtu komórki gruczołowe (Fot. 1). Pod względem cytologicznym przypominają one raka gruczołowego inwazyjnego. Ich jądra komórkowe są hiperchromatyczne, wydłużone, cygarowatego kształtu i posiadają grube ziarnistości chromatyny. Stosunek jądrowo-cytoplazmatyczny przesunięty jest na rzecz jądra. W cytoplazmie występują złogi śluzu wewnątrzkomórkowego (Fot. 2). Patologiczne figury podziałów mitotycznych oraz ciałka apoptotyczne mogą być liczne (Fot. 3).

Cechy architektoniczne:

Atypowy nabłonek gruczołowy tapetuje gruczoły szyjkowe ogniskowo, wieloogniskowo lub w sposób rozlany, a zwykle występuje przejście prawidłowego nabłonka gruczołowego w nabłonek proliferujący (Fot. 4). Komórki atypowego nabłonka gruczołowego są silnie stłoczone, układają się w dwa lub więcej rzędów, a mikroskopowo obserwuje się pseudowarstwowość (Fot. 5). Obserwuje się struktury brodawkowate i sitowate. Inwazja podścieliska nie występuje.

Typy histologiczne:

Występują dwa typy histologiczne: szyjkowy (podobny do nabłonka gruczołowego szyjki macicy) (Fot. 1, 4) i jelitowy (podobny do nabłonka gruczołowego jelita) (Fot. 2).

.

Fot. 1. Gruczoły szyjki macicy wyścielone są przez nieprawidłowe, kolumnowatego kształtu komórki gruczołowe.

.

Fot. 2. W cytoplazmie atypowych komórek gruczołowych występują złogi śluzu wewnątrzkomórkowego.

.

Fot. 3. Liczne ciałka apoptotyczne w obrębie atypowego nabłonka gruczołowego.

.

Fot. 4. Przejście prawidłowego nabłonka gruczołowego szyjki macicy w nabłonek raka gruczołowego in situ. Podścielisko szyjki macicy bez inwazji raka.

.

Fot. 5. Komórki atypowego nabłonka gruczołowego są silnie stłoczone, układają się w dwa lub więcej rzędów, a mikroskopowo obserwuje się pseudowarstwowość.

.